Το μνημείο των Μακεδονομάχων Άγρα και Μίγγα βρίσκεται δύο περίπου χιλιόμετρα πριν από το χωριό της καρυδιάς -στην περιοχή που οι κάτοικοι ονομάζουν «Μπελογιάσε»- και δέκα περίπου χιλιόμετρα από την πόλη της Έδεσσας ,δίπλα ακριβώς από τον επαρχιακό δρόμο, που συνδέει την Έδεσσα με το χωρίο της Καρυδιάς, ο οποίος στην προέκτασή του φτάνει στο χιονοδρομικό κέντρο Βόρας -Καϊμακτσαλάν . Ο χώρος του μνημείου δημιουργήθηκε προς τιμή και στη μνήμη των αγωνιστών Μακεδονομάχων Σαράντου ή Τέλλου Αγαπηνού από τους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας ,γνωστού ως καπετάν Άγρα και του Αντώνη Μίγγα από την περιοχή της Νάουσας, οι οποίοι απαγχονίστηκαν στο σημείο αυτό, όπου υπάρχει και αντίγραφο του δέντρου (καρυδιά) στα κλαδιά του οποίου άφησαν την πνοή τους τα δυο παλικάρια, αφού προηγουμένως είχαν βασανιστεί επί πολλές ημέρες. Ήταν Πέμπτη και το ημερολόγιο έδειχνε 07 Ιουνίου του έτους 1907 … υπήρχε μάλιστα και διαταγή, που απαγόρευε τον ενταφιασμό τους. Οι πρώτες προσπάθειες δημιουργίας του μνημείου, αλλά και ανάδειξης του χώρου, ξεκινάνε το 1935 περίπου χάρη στις προσπάθειες του δασκάλου του χωριού κου Παγιαντζά Γεωργίου με καταγωγή από τους Πύργους Εορδαίας. Καταφέρνει να κινητοποιήσει τους κατοίκους του χωριού, που, με τη συμπαράσταση των τοπικών αρχών και της περιφέρειας, δημιουργούν το μνημείο στη θέση που είναι και σήμερα ,ενώ τοποθετούν και κιγκλίδωμα γύρω από την ιστορική Καρυδιά. Ακολουθούν τα δύσκολα χρόνια του 2ου παγκοσμίου πολέμου και της κατοχής με αποτέλεσμα το μνημείο να καταστραφεί από τον περιβόητο Κάλτσεφ .Όμως ο σύλλογος δασκάλων της περιοχής ευαισθητοποιείται ξανά και είναι αυτός, που, πρώτος ξεκινά τις προσπάθειες αναστήλωσης του μνημείου. Συγκροτείται «ερανική επιτροπή μνημείου του Άγρα» από εκπαιδευτικούς της περιοχής ,οι οποίοι με τη βοήθεια των τοπικών αρχών, αλλά και ανώνυμων δωρητών καταφέρνουν να συγκεντρώσουν ένα αρκετά μεγάλο χρηματικό ποσό ,που διατίθεται για την ανέγερση προτομών των δύο εθνομαρτύρων και τον εξωραϊσμό του τεμένους και του χώρου γύρω από αυτό .Από τότε και κάθε χρόνο, την πρώτη Κυριακή του Ιούνη, ψάλλεται τρισάγιο με τη συμμετοχή κατοίκων, αλλά και τοπικών, κυβερνητικών καθώς και στρατιωτικών φορέων. Από το τρισάγιο και τις εκδηλώσεις που ακολουθούν δε λείπει ποτέ αντιπροσωπεία από τους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας –ιδιαίτερη πατρίδα του καπετάν Άγρα -με τους οποίους οι κάτοικοι του χωριού της Καρυδιάς διατηρούν μακροχρόνιους δεσμούς φιλίας. Σήμερα, στο χώρο αυτό, υπάρχει πέτρινο αντίγραφο του κορμού της καρυδιάς ,ενώ ο αιματοβαμμένος ξύλινος κορμός της βρίσκεται καλά διατηρημένος στο μουσείο, που είναι αφιερωμένο στη μνήμη των δύο ηρώων και δημιουργήθηκε με πρωτοβουλίες του δημάρχου Έδεσσας κου Γιάννου Δημήτρη, στους χώρους του παλιού δημοτικού σχολείου του χωριού της Καρυδιάς.
Δημήτριος Χ. Τζαβέλας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου